Xác định người thừa kế đối với đất không để lại di chúc

Căn cứ vào Điều 651 của Bộ Luật Dân sự 2015, những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:

– Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;

– Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;

– Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.

Cần xác định người thừa kế di sản nếu bố mẹ mất không để lại di chúc

Thủ tục công chứng văn bản khai nhận di sản thừa kế

Căn cứ theo Khoản 1 Điều 58 của Luật Công chứng 2014:

“Người duy nhất được hưởng di sản theo pháp luật hoặc những người cùng được hưởng di sản theo pháp luật nhưng thỏa thuận không phân chia di sản đó có quyền yêu cầu công chứng văn bản khai nhận di sản.”

Như vậy, nếu bố mẹ mất nhưng không để lại di chúc và chỉ có một người con thuộc hàng thừa kế thứ nhất thì người con đó cần thực hiện thủ tục khai nhận di sản thừa kế.

Trong trường hợp hàng thừa kế thứ nhất có nhiều người thì tài sản sẽ được chia đều. Lúc này, nếu muốn sang tên sổ đỏ thì những người cùng được hưởng di sản theo pháp luật nhưng thỏa thuận không phân chia di sản đó có quyền yêu cầu công chứng văn bản khai nhận di sản.

Hồ sơ cần chuẩn bị

– Văn bản phân chia di sản thừa kế.

– Giấy tờ tùy thân của người yêu cầu công chứng: Căn cước công dân/Chứng minh nhân dân/Hộ chiếu còn thời hạn.

– Giấy chứng nhận quyền sở hữu về tài sản của người để lại di sản.

– Giấy tờ chứng minh quan hệ giữa người nhận di sản thừa kế và người để lại di sản: Giấy khai sinh, Giấy đăng ký kết hôn, hộ khẩu,…

– Giấy chứng tử hoặc giấy tờ khác chứng minh người để lại di sản đã mất.

Cơ quan có thẩm quyền thực hiện

Tổ chức hành nghề công chứng, bao gồm Phòng công chứng và Văn phòng công chứng là nơi thực hiện công chứng văn bản khai nhận di sản thừa kế.

Công chứng văn bản khai nhận di sản thừa kế tại tổ chức hành nghề công chứng

Trình tự công chứng văn bản khai nhận di sản thừa kế

Bước 1 – Nộp hồ sơ

Người yêu cầu công chứng cần nộp đầy đủ hồ sơ, giấy tờ theo danh sách đã nêu ở trên cho cơ quan có thẩm quyền. Với các giấy tờ yêu cầu bản sao thì cần mang theo bản chính để đối chiếu.

Bước 2 – Kiểm tra hồ sơ

Công chứng viên tiến hành kiểm tra, xem xét hồ sơ mà bạn đã nộp.

– Nếu hồ sơ đã đầy đủ thì công chứng viên sẽ tiếp nhận, thụ lý và ghi vào sổ công chứng.

– Nếu hồ sơ còn thiếu thì bạn sẽ được công chứng viên hướng dẫn và yêu cầu bổ sung.

– Nếu hồ sơ không có cơ sở để giải quyết thì công chứng viên sẽ giải thích lý do và từ chối tiếp nhận hồ sơ của bạn.

Bước 3 – Niêm yết việc thụ lý văn bản khai nhận di sản

Hồ sơ đã đầy đủ theo quy định sẽ được niêm yết công khai trong thời hạn 15 ngày tại trụ sở Ủy ban nhân dân cấp xã nơi thường trú cuối cùng của người để lại di sản. Nếu không xác định được nơi thường trú cuối cùng thì căn cứ vào nơi tạm trú có thời hạn cuối cùng.

– Trong trường hợp di sản thừa kế bao gồm bất động sản và động sản việc niêm yết sẽ do Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có bất động sản thực hiện.

– Trong trường hợp di sản chỉ có động sản, cơ quan công chứng và nơi thường trú/tạm trú cuối cùng của người để lại di sản khác tỉnh thì cơ quan công chứng có thể đề nghị Ủy ban nhân dân cấp xã nơi thường trú/tạm trú cuối cùng của người để lại di sản thực hiện niêm yết.

Sau 15 ngày, Ủy ban nhân dân cấp xã nơi niêm yết văn bản khai nhận di sản có trách nhiệm xác nhận niêm yết và bảo quản việc niêm yết trong thời hạn quy định.

Ủy ban nhân dân xã niêm yết việc thủ lý văn bản khai nhận di sản thừa kế

Bước 4 – Nộp phí và nhận kết quả

Người yêu cầu công chứng nộp phí theo quy định của cơ quan công chứng và nhận giấy hẹn trả kết quả. Đến ngày đã hẹn, người yêu cầu công chứng sẽ nhận được văn bản khai nhận di sản thừa kế đã công chứng.

Thủ tục sang tên sổ đỏ khi bố mẹ mất nhưng không để lại di chúc

Muốn sang tên sổ đỏ cho con khi bố mất, mẹ mất thì cần chuẩn bị đủ hồ sơ và thực hiện đúng theo quy định của pháp luật.

Hồ sơ sang tên sổ đỏ từ bố mẹ đã mất cho con

Hồ sơ cần nộp khi thực hiện thủ tục sang tên sổ đỏ khi bố mẹ mất gồm có:

– Đơn đăng ký biến động đất đai, tài sản gắn liền với đất theo mẫu.

– Văn bản khai nhận di sản thừa kế đã được công chứng.

– Căn cước công dân/Chứng minh nhân dân của người nhận di sản.

– Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

– Giấy chứng tử của bố/mẹ.

– Giấy tờ chứng minh quan hệ thừa kế.

– Tờ khai lệ phí trước bạ.

– Tờ khai thuế thu nhập cá nhân.

– Sơ đồ vị trí thửa đất.

Cần chuẩn bị hồ sơ đầy đủ trước khi thực hiện thủ tục sang tên sổ đỏ khi bố mẹ mất

Trình tự sang tên sổ đỏ khi bố mẹ mất cho con

Bước 1 – Chuẩn bị hồ sơ

Chuẩn bị đầy đủ hồ sơ theo danh sách đã nêu ở trên.

Bước 2 – Nộp hồ sơ sang tên sổ đỏ

– Cách 1: Bộ phận Một cửa theo quy định của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh về thực hiện việc tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả giải quyết thủ tục hành chính cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã.

– Cách 2: Văn phòng đăng ký đất đai;

– Cách 3: Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai.

Bước 3. Giải quyết yêu cầu

Thời gian giải quyết thủ tục sang tên sổ đỏ khi bố mẹ mất tối đa là 10 ngày kể từ ngày nhận hồ sơ hợp lệ. Với các khu vực miền núi, vùng sâu vùng xa, hải đảo, địa phương có điều kiện kinh tế – xã hội khó khăn và đặc biệt khó khăn thì thời gian giải quyết tối đa là 20 ngày.

Chi phí sang tên sổ đỏ khi bố mẹ mất cho con

Khi thực hiện thủ tục sang tên sổ đỏ cho con khi bố mất, mẹ mất, bạn cần đóng một số khoản thuế và lệ phí theo quy định.

Cần đóng thuế phí khi sang tên sổ đỏ của bố mẹ đã mất cho con theo quy định

Thuế thu nhập cá nhân

Theo Khoản 1 Điều 4 của Luật Thuế thu nhập cá nhân 2007 thì thu nhập từ việc nhận thừa kế là bất động sản thuộc trường hợp được miễn thuế. Do đó, trong trường hợp con cái nhận thừa kế là bất động sản từ bố mẹ đã mất khi sang tên sổ đỏ thì không phải nộp thuế thu nhập cá nhân.

Lệ phí trước bạ

Theo Khoản 10 Điều 10 của Nghị định 10/2022/NĐ-CP có quy định “Nhà, đất nhận thừa kế hoặc là quà tặng giữa: Vợ với chồng; cha đẻ, mẹ đẻ với con đẻ; cha nuôi, mẹ nuôi với con nuôi; cha chồng, mẹ chồng với con dâu; cha vợ, mẹ vợ với con rể; ông nội, bà nội với cháu nội; ông ngoại, bà ngoại với cháu ngoại; anh, chị, em ruột với nhau nay được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất” sẽ được miễn lệ phí trước bạ.

Lệ phí cấp sổ đỏ

Theo Điểm đ Khoản 2 Điều 5 của Thông tư 85/2019/TT-BTC về Căn cứ xác định mức thu phí và lệ phí có ghi như sau:

– Lệ phí cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà, tài sản gắn liền với đất là khoản thu mà tổ chức, hộ gia đình, cá nhân phải nộp khi được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà, tài sản gắn liền với đất.

– Lệ phí cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà, tài sản gắn liền với đất gồm: Cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà, tài sản gắn liền với đất; chứng nhận đăng ký biến động về đất đai; trích lục bản đồ địa chính; văn bản; số liệu hồ sơ địa chính.

– Căn cứ điều kiện cụ thể của địa phương, chính sách phát triển kinh tế – xã hội của địa phương để quy định mức thu lệ phí phù hợp, đảm bảo nguyên tắc: Mức thu đối với hộ gia đình, cá nhân tại các quận thuộc thành phố trực thuộc Trung ương, phường nội thành thuộc thành phố hoặc thị xã trực thuộc tỉnh cao hơn mức thu tại các khu vực khác; mức thu đối với tổ chức cao hơn mức thu đối với hộ gia đình, cá nhân.

Lệ phí cấp sổ đỏ được thu theo đúng quy định pháp luật

Phí thẩm định hồ sơ cấp sổ đỏ

Theo Điểm b Khoản 3 Điều 1 của Thông tư 106/2021/TT-BTC về Phí thẩm định hồ sơ cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất có quy định:

– Phí thẩm định hồ sơ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là khoản thu đối với công việc thẩm định hồ sơ, các điều kiện cần và đủ đảm bảo việc thực hiện cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất (bao gồm cấp lần đầu, cấp mới, cấp đổi, cấp lại giấy chứng nhận và chứng nhận biến động vào giấy chứng nhận đã cấp) theo quy định của pháp luật.

– Căn cứ quy mô diện tích của thửa đất, tính chất phức tạp của từng loại hồ sơ, mục đích sử dụng đất và điều kiện cụ thể của địa phương để quy định mức thu phí cho từng trường hợp”.

Trên đây là hướng dẫn thủ tục sang tên sổ đỏ khi bố mẹ mất. Nếu vẫn còn thắc mắc hoặc gặp khó khăn khi chuẩn bị hồ sơ, công chứng giấy tờ, chuyển nhượng đất đai, hãy liên hệ ngay với ATILAW để được tư vấn và cung cấp dịch vụ hỗ trợ nhanh chóng, chính xác.