Hiện nay tranh chấp đất đai ngày càng diễn biến phức tạp và đa dạng, không chỉ về chủ thể mà còn cả về nội dung tranh chấp. Thực tế, không ít trường hợp đất dù đã có sổ đỏ, chủ sở hữu vẫn phải đối mặt với những tranh chấp phức tạp, kèo dài. Vậy, nguyên nhân nào dẫn đến tranh chấp và làm thế nào để giải quyết tranh chấp đất đai đã có sổ đỏ? Hãy cùng Atilaw tìm hiểu trong bài viết dưới đây.
Liệu đất đã có sổ đỏ có thể xảy ra tranh chấp hay không?
Đất đã có sổ đỏ có tranh chấp được không?
Câu trả lời là CÓ. Theo quy định tại khoản 21 Điều 3 Luật Đất đai 2024 có thể hiển rằng Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hay còn thường gọi là Sổ đỏ là chứng thư pháp lý để Nhà nước xác nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất hợp pháp của người có quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất., nhưng tranh chấp vẫn có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau.

Liệu đất đã có sổ đỏ có thể xảy ra tranh chấp hay không?
Các nguyên nhân phổ biến:
- Xác định ranh giới đất không đúng, dẫn đến tranh chấp giữa các hộ liền kề.
Ví dụ: Hai gia đình có chung ranh giới đất, nhưng do sai sót trong đo đạc, sổ đỏ của một bên lại thể hiện diện tích lớn hơn thực tế, dẫn đến tranh chấp.
- Giấy tờ sổ đỏ bị làm giả, trùng lặp.
Ví dụ: Một cá nhân sử dụng sổ đỏ giả để bán đất cho nhiều người, hoặc hai sổ đỏ được cấp chồng lên cùng một thửa đất do sai sót từ cơ quan chức năng
- Tranh chấp về quyền sử dụng do thừa kế, tặng cho, mua bán.
Ví dụ: Một người nhận thừa kế đất nhưng không có di chúc rõ ràng, dẫn đến mâu thuẫn giữa các đồng thừa kế. Hoặc một người bán đất nhưng không hoàn thành thủ tục sang tên, khiến bên mua không thể đăng ký quyền sử dụng hợp pháp.Dựa vào các nguyên nhân trên, có thể kết luận rằng sổ đỏ là căn cứ pháp lý quan trọng chứng minh được quyền sở hữu của người có quyền. Tuy nhiên, hiện nay tranh chấp đất đai khi đã có sổ đỏ vẫn có thể xảy ra.
Giải quyết tranh chấp đất đai có sổ đỏ như thế nào?
Tranh chấp đất đai là một vấn đề phức tạp, đặc biệt khi đất đã có sổ đỏ. Thực tế, các tranh chấp đất đai đã có sổ đỏ xảy ra ngày càng nhiều và pháp luật Việt Nam cũng đã có quy định thừa nhận các tranh chấp này. Cụ thể, tại khoản 1 Điều 236 Luật Đất đai 2024 thì tranh chấp đất đai mà các bên tranh chấp hoặc một trong các bên tranh chấp có giấy tờ pháp lý thì do Tòa án giải quyết. Đã có quy định nhiều phương thức để giải quyết những tranh chấp này, nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các bên liên quan. Dưới đây là các phương thức giải quyết tranh chấp đất đai thường dùng nhất.
Phương thức tự hòa giải giữa các bên liên quan.
Theo quy định tại 235 Luật Đất đai thì hòa giải, hòa giải ở cơ sở là phương thức giải quyết tranh chấp đất đai mà các bên thiện chí, tự nguyện thỏa thuận, đàm phán và hòa giải để đạt được thỏa thuận chung theo quy định của pháp luật về hòa giải. Đây cũng là phương thức được nhà nước khuyến khích sử dụng khi xảy ra tranh chấp đất đai khi đã có sổ đỏ.

Giải quyết tranh chấp đất đai đã có sổ đỏ bằng phương thức hòa giải
Ưu điểm:
- Nhanh chóng: Quá trình thương lượng thường diễn ra nhanh chóng, giúp các bên tiết kiệm thời gian và công sức.
- Tiết kiệm chi phí: So với các phương thức giải quyết tranh chấp khác, thương lượng thường ít tốn kém hơn về mặt chi phí.
- Linh hoạt: Các bên có thể tự do thỏa thuận, đưa ra các giải pháp linh hoạt, phù hợp với tình hình thực tế.
- Duy trì mối quan hệ: Thương lượng giúp các bên duy trì mối quan hệ tốt đẹp, đặc biệt là trong các tranh chấp giữa các thành viên gia đình, hàng xóm.
Nhược điểm
- Khó đạt được kết quả: Nếu một trong các bên thiếu thiện chí, việc thương lượng có thể không đạt được kết quả như mong muốn.
- Thỏa thuận không chắc chắn: Ngay cả khi các bên đã đạt được thỏa thuận, một bên có thể không thực hiện hoặc thay đổi ý kiến sau đó, vì vậy khi thỏa thuận nên lập văn bản thỏa thuận rõ ràng, có chữ ký của các bên để tránh những tranh chấp phát sinh sau này.
Khởi kiện tại Tòa án nhân dân
Nếu không đạt được sự thỏa thuận thông qua phương thức hòa giải ở cơ sở, các bên liên quan có quyền sử dụng phương án khởi kiện tại Tòa án có thẩm quyền theo quy định của pháp luật nơi có đất tranh chấp để yêu cầu Tòa án giải quyết tranh chấp đất đai có sổ đỏ.
Tòa án có thẩm quyền có nhiệm vụ tiếp nhận và xem xét các đơn khởi kiện hợp lệ từ các bên liên quan. Sau khi tiếp nhận và thụ lý giải quyết vụ án, Tòa án sẽ tiến hành hòa giải để các bên thỏa thuận về việc giải quyết tranh chấp đất đai đã có sổ đỏ. Khác với quá trình hòa giải trước khi khởi kiện, quá trình này là bắt buộc và do Tòa án chủ trì và tiến hành. Việc hòa giải chỉ được tiến hành khi các bên tranh chấp đều có mặt. Trường hợp một trong các bên tranh chấp vắng mặt đến lần thứ hai thì được coi là việc hòa giải không thành.
Trường hợp hòa giải thành thì Tòa án sẽ lập biên bản hòa giải thành, sau thời gian 07 ngày các bên đương sự không thay đổi ý kiến thì mọi việc tranh chấp đất đai sẽ chính thức kết thúc.Trường hợp hòa giải không thành thì Tòa án quyết định đưa vụ án ra xét xử. Đặc biệt, ngay trong quá trình xét xử, các đương sự vẫn có thể thỏa thuận với nhau về việc giải quyết vụ án tranh chấp đất đai có sổ đỏ. Nếu không đồng ý các bên vẫn có quyền kháng cáo theo trình tự phúc thẩm.

Tranh chấp đất đai khi đã có sổ đỏ được giải quyết tại Tòa án
Ưu điểm
- Tính pháp lý cao: Phán quyết của Tòa án có giá trị pháp lý cao nhất, đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của các bên được bảo vệ.
- Khách quan, công bằng: Tòa án là cơ quan nhà nước có thẩm quyền, hoạt động độc lập và tuân theo pháp luật, đảm bảo tính khách quan, công bằng trong giải quyết tranh chấp.
- Cưỡng chế thi hành: Phán quyết của Tòa án có tính cưỡng chế thi hành, buộc các bên phải thực hiện theo quyết định của Tòa án.
Nhược điểm
- Thời gian kéo dài: Quá trình giải quyết tranh chấp tại Tòa án thường kéo dài, tốn kém thời gian và công sức của các bên.
- Chi phí cao: Các chi phí liên quan đến việc khởi kiện, tham gia tố tụng tại Tòa án thường khá cao, bao gồm án phí, chi phí luật sư, chi phí giám định (nếu có).
- Gây căng thẳng, mâu thuẫn: Quá trình tố tụng tại Tòa án có thể gây ra căng thẳng, mâu thuẫn giữa các bên, đặc biệt là trong các tranh chấp giữa các thành viên gia đình, hàng xóm.
Một số lưu ý khi giải quyết tranh chấp đất đai đã có sổ đỏ
Giải quyết tranh chấp đất đai đã có sổ đỏ là cả một quá trình , đòi hỏi sự kiên nhẫn, hiểu biết pháp luật và tuân thủ đúng quy trình. Để bảo vệ quyền lợi của mình một cách tốt nhất, người dân cần lưu ý một số vấn đề quan trọng sau đây:

Một số lưu ý khi giải quyết tranh chấp đất đai đã có sổ đỏ
- Tìm hiểu kỹ luật pháp: thu thập đầy đủ giấy tờ pháp lý chứng minh quyền sử dụng đất.
- Thu thập và bảo vệ chứng cứ: thu thập và bảo vệ các chứng cứ quan trọng như giấy tờ, hình ảnh, lời khai nhân chứng.
- Tìm kiếm sự hỗ trợ pháp lý: khuyến khích người đọc tìm kiếm sự tư vấn và hỗ trợ từ luật sư hoặc các chuyên gia pháp lý để được bảo vệ quyền lợi tốt nhất.
Tranh chấp đất đai đã có sổ đỏ là một vấn đề phức tạp, nhưng không phải là không có cách giải quyết. Hy vọng rằng, với những thông tin trên bạn đã có cái nhìn tổng quan về các cách giải quyết tranh chấp đất đai đã có sổ đỏ để có thể bảo vệ quyền lợi của mình một cách tốt nhất. Nếu cần tư vấn pháp lý về các trường hợp trên, đừng ngần ngại liên hệ với Atilaw để được giải đáp nhé.
